COVID-19: is zink nuttig bij COVID-19 (al dan niet in combinatie met hydroxychloroquine)? Er is geen enkele klinische evidentie. 23 april 2020

Op heel wat sites wordt verwezen naar een mogelijk gunstig effect van zink op COVID-19. Waarop is dit gebaseerd?

  • Sommige studies suggereren een beperkt effect van zink op de symptomen van banale verkoudheid die onder andere door coronavirussen veroorzaakt wordt. In de Folia van oktober 2011 en oktober 2012 was onze conclusie daarover dat zink mogelijk de duur en de ernst van de symptomen van banale verkoudheid vermindert, maar dat de studies te heterogeen zijn om een aanbeveling te formuleren. Deze conclusie was gebaseerd op een Cochrane review die in 2015 teruggetrokken werd omwille van problemen met de gegevensverwerking, en op een meta-analyse in CMAJ (2012). Een recente studie (gerandomiseerd en dubbelblind, zie BMJ Open) toont geen winst van zink op de symptomen van banale verkoudheid. Conclusies blijven dus onmogelijk en extrapolatie naar COVID-19 ziektebeelden is dus totaal hypothetisch.

  • In vitro gegevens suggereren dat zink de replicatie van een ander coronavirus (SARS-coV, verantwoordelijk voor SARS) zou kunnen inhiberen (Plos Pathogens, 2010). Zoals ook andere onderzoekers benadrukken, biedt in vitro activiteit geen enkele garantie voor in vivo activiteit (wat is de bereikte dosis in vivo?, is het effect tijdelijk of aanhoudend?, zijn er in vivo  inhiberende mechanismen? …).

  • Ook is er veel aandacht voor het combineren van zink met hydroxychloroquine (HCQ). In vitro gegevens suggereren dat HCQ een zink-ionofoor is (Plos One 2014), m.a.w. het zou het transport van zink in de cel vergemakkelijken.  Sommigen suggereren dan ook dat HCQ samen met zink moet worden genomen bij COVID-19 patiënten [zie onze GOW van 22/04/20]. Het gaat hier om een louter theoretisch / in vitro concept, en er is ook hier geen enkel klinisch bewijs dat deze combinatie werkzaam is bij COVID-19.

Conclusie

Er is op dit ogenblik geen enkele klinische onderbouwing over een effect van zink, alleen of in combinatie met HCQ, bij SARS-coV2 (verantwoordelijk voor COVID-19). Eventuele in vitro effecten op andere virussen kunnen niet geëxtrapoleerd worden naar in vivo effecten en zeker niet naar effecten op het SARS-COV2-virus.
In verband met de huidige onderbouwing van HCQ bij COVID-19, zie onze GOW van 22/04/20.