Selecties

Gastro-intestinaal stelsel

• Fissura ani:
  • eerste keuze ter verlichting van de pijn
    • toepassen vóór de ontlasting
    • behandeling beperkt tot 4 weken
    • (NB : na de ontlasting lidocaïne 3% zinkoxide 5% vaseline crème TMF)

Motivatie

• Effectiviteit: Lokale anesthetica heeft wellicht een pijnstillend effect, maar geen significant effect op de genezing. Maatregelen ter bevordering van een vlotte ontlasting evenals eenvoudige lokale maatregelen (na elke stoelgang zacht toilet met zeepvrij water en vervolgens voorzichtig drogen) zijn ook belangrijk.
• Veiligheid: bij kortdurig gebruik en met een geschikte dosering is lidocainevaseline creme een veilige optie

Dosering

• De crème plaatselijk aanbrengen, vóór de ontlasting. Vooraf moet de anus goed gereinigd worden, bij voorkeur met olie op watten. Tijdens het aanbrengen kan een wegwerp handschoen of een vingercondoom worden gebruikt. Na het aanbrengen de handen grondig wassen.
• De gebruikelijke aanbevolen dosering voor volwassenen is 1 à 3 g crème, 2x/d, aan te passen in functie van het effect, tot maximum 10g per keer en 20 g per dag
• Bij oudere patiënten, in het bijzonder kwetsbare ouderen, moet een lagere dosis worden gebruikt. Bijvorbeeld beginnen met een hoeveelheid crème ter grootte van een erwt, niet meer dan 2x per dag.

Voorzorgsmaatregelen voor gebruik

BIJZONDERE VOORZORGEN VOOR OUDEREN

• De behandeling moet gepaard gaan met maatregelen ter bevordering van een vlotte ontlasting.
• Vermijd contact met ogen en mond. Bij toevallig contact onmiddellijk wassen met water.
• Rectaal toegediend omzeilt deels het 'first pass'-effect en afhankelijk van de conditie van de slijmvliezen kan lidocaine systemisch worden opgenomen.
• Bij oudere patiënten, in het bijzonder kwetsbare ouderen, moet een lagere dosis worden gebruikt en aangepast aan het gewicht en de fysieke conditie van de patiënt.
  • wees voorzichtig bij ontstekingen of bloedingen op de plaats waar de zalf moet worden toegediend. Bij bloedende aambeien of als er geen verbetering optreedt, het gebruik staken.
  • wees voorzichtig bij ernstige leveraandoeningen, epilepsie, hyperthyroïdie of hartfalen vanwege de mogelijke resorptie van lidocaïne.
• Patiënten moet worden geadviseerd zich strikt aan de aanbevolen dosering te houden. Langdurig gebruik moet worden vermeden: risico op overdosering (zie Repertorium BCFI 18.2 Lokale anesthesie Ongewenste effecten).

Ongewenste effecten

• Allergische reacties met de esters (en zelden met de amides): vooral lokale reacties; anafylactische reacties zijn zeldzaam. Er is belangrijke kruisovergevoeligheid tussen de esters onderling; tussen de esters en de amiden is er weinig kruisovergevoeligheid.
• (Pseudo)allergische reacties op bewaarmiddelen zoals parabenen en bisulfieten.
• Toxiciteit t.h.v. het centrale zenuwstelsel (agitatie, angst, beven, convulsies) en het cardiovasculaire stelsel (cardiovasculaire collaps, bradycardie, hartgeleidingsstoornissen, hartstilstand): bij overdosering of bij intravasculaire injectie. Ook bij lokaal gebruik op de huid of de mucosa kan overdosering optreden.
• Articaïne: iets frequenter gerapporteerde neurotoxiciteit, waarschijnlijk te wijten aan de hogere concentraties die gebruikt worden.
• Risico van cornealetsels bij contact met de ogen.
• Preparaten met adrenaline: ook hypertensie, aritmieën en angor, vooral bij overdosering of bij intravasculaire injectie.
• Prilocaïne en benzocaïne: ook methemoglobinemie, vooral bij het kind en bij overdosering (aanbrengen op grote oppervlakken of van grote hoeveelheden, te lange applicatieduur).

Interacties

• Ropivacaïne en lidocaïne zijn substraten van CYP1A2 (zie Tabel Ic. in Inl.6.3.). Bupivacaïne en lidocaïne zijn substraten van CYP3A4 (zie Tabel Ic. in Inl.6.3.).

Contra-indicaties

• Preparaten die adrenaline bevatten, zijn gecontra-indiceerd voor anesthesie van organen met een terminale circulatie zoals vingers, tenen, neus, oren en penis, wegens het gevaar voor necrose.

Prijstabel