Selecties

Cardiovasculair stelsel:

• Hartfalen met gedaalde ejectiefractie Mild tot ernstig hartfalen (NYHA-klassen II tot IV): tweede stap, toevoegen in geval van persisterende, ernstige symptomen, ondanks de combinatie ACE-inhibitor/ß-blokker (en een diureticum), en bij afwezigheid van ernstige nierinsufficiëntie.

Motivatie

MOTIVATIE VOOR DE SELECTIE

• Het nut om spironolacton toe te voegen in lage dosis is onderbouwd, het zorgde voor significante winst op de cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit bij personen met matig tot ernstig hartfalen (NYHA-klasse III en IV) die reeds diuretica, ACE-inhibitoren en meestal ook digitalis kregen.
• In deze indicatie wordt het gebruik van spironolacton door de praktijkrichtlijnen aanbevolen.

Dosering

• Starten met 12,5 mg 1x/d, eventueel te verhogen tot maximum 50 mg 1x/d.

Bij leverinsufficiëntie de behandeling starten met de laagste dosis. Deze dosis kan dan geleidelijk worden verhoogd indien nodig.

In geval van nierfalen

• Patiënten met lichte nierinsufficiëntie (glomerulaire filtratiesnelheid [GFR] 60-90 ml/min) moeten starten met de laagste dosis. De serumkaliumconcentratie en de nierfunctie moeten nauwlettend worden gecontroleerd.
• Spironolacton is gecontra-indiceerd bij patiënten met ernstige nierinsufficiëntie (GFR < 30 ml/min).

Delen en pletten

• Delen: zie de farmaceutische vormen vermeld in het GGR naast de specialiteit (spironolacton). Zie ook Intro 2.11.7 De toedieningswegen en farmaceutische vormen voor meer informatie over de gebruikte termen.
• Pletten: zie Intro 2.11.12. Pletten van een geneesmiddel. Zie ook Pletfiches (voer de naam van het molecuul in het zoekbalk in).

Voorzorgsmaatregelen voor gebruik

• Periodieke bloedcontrole wordt aanbevolen, vooral bij oudere patiënten, vanwege het risico op hyperkaliëmie, hyponatriëmie en mogelijke voorbijgaande verhoging van uremie.
• Voorzichtigheid is geboden bij diabetes, verminderde nierfunctie of leverinsufficiëntie (vanwege het verhoogd risico van hyperkaliëmie).
• Vanwege het risico op hyperkaliëmie is het niet aangewezen om spironolacton toe te dienen:
  • Samen met o.a. kaliumsupplementen, een kaliumrijke voeding, zoutvervangers die kalium bevatten, niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID), angiotensineconversie-enzyminhibitoren (ACE-inhibitoren), antagonisten van de angiotensine-IIreceptoren (sartanen), heparine of heparine met een laag moleculair gewicht, ...
  • Of bij aandoeningen die hyperkaliëmie kunnen veroorzaken.

Ongewenste effecten

• Hyperkaliëmie (zie Inl.6.2.7. Hyperkaliëmie), hyponatriëmie.
• Eplerenon en spironolacton: endocriene stoornissen (gynaecomastie, amenorroe, impotentie); waarschijnlijk minder met eplerenon.

Interacties

• Stijging van de kaliëmie bij associëren met kaliumsupplementen of met andere kaliumsparende middelen (o.a. NSAID’s, trimethoprim (co-trimoxazol), heparines, ACE-inhibitoren en sartanen) (zie Inl.6.2.7. Hyperkaliëmie).
• Verhoogd risico van nierfunctiestoornissen bij associëren met NSAID’s.
• Stijging van de plasmaconcentraties van lithium.
• Spironolacton zou de effecten van abirateron, een anti-androgeen voor de behandeling van prostaatcarcinoom, kunnen tegengaan door binding aan de androgeenreceptor, met stijging van het PSA.
• Eplerenon en finerenon zijn substraten van CYP3A4 (zie Tabel Ic. in Inl.6.3.).

Contra-indicaties

• Voorafbestaande hyperkaliëmie.
• Eplerenon en spironolacton: ernstige nierinsufficiëntie (SKP).
• Eplerenon: ernstige leverinsufficiëntie (SKP).

Prijstabel