Recente informatie april 2014: aclidinium,exenatide met vertraagde vrijstelling, Vitex agnus castus, nalmefeen, bosutinib, brimonidine, penfluridol

–  Aclidinium (Bretaris Genuair®; hoofdstuk 4.1.2.2.) is, zoals tiotropium en glycopyrronium, een langwerkend anticholinergicum voor inhalatie. Aclidinium wordt voorgesteld voor de behandeling van chronisch obstructief longlijden (COPD), en dit aan twee inhalaties per dag. In de vergelijkende studies was aclidinium niet doeltreffender dan tiotropium op de longfunctie (éénsecondewaarde). Er zijn geen gegevens over een eventueel effect op de langetermijnprognose of de frequentie van exacerbaties. De ongewenste effecten van aclidinium zijn deze van de andere anticholinergica via inhalatie.Zoals met de andere anticholinergica moet men ook voor aclidinium alert zijn voor het optreden van cardiovasculaire ongewenste effecten zoals aritmieën bij patiënten met instabiel cardiovasculair lijden [zie Folia maart 2014].[1]^,[2]

– De specialiteit  Bydureon® is een formule met vertraagde vrijstelling op basis van exenatide, een incretinemimeticum gebruikt bij type 2-diabetes(hoofdstuk  5.1.6.). De posologie bedraagt 2 mg in één subcutane injectie eenmaal per week. Na de eerste injectie is er een progressieve verhoging van de plasmaconcentraties van exenatide gedurende 6 à 7 weken tot een stabiele waarde bereikt wordt, wat kan leiden tot een voorbijgaande verhoging van de glykemie bij overschakelen van exenatide in 2 injecties per dag naar exenatide met vertraagde vrijstelling. Deze nieuwe formule wijzigt de plaatsbepaling van exenatide niet: exenatide is geen eerstekeuzebehandeling bij de aanpak van type 2-diabetes.

– De specialiteit op basis van het droge extract Vitex agnus castus (Donnafyta Premens®; hoofdstuk  6.9.) wordt voorgesteld voor de behandeling van het premenstruele syndroom. De in de SKP voorgestelde posologie bedraagt 1 comprimé per dag gedurende 3 opeenvolgende cycli (maximum 6 maanden). De ongewenste effecten zijn vooral allergische reacties, hoofdpijn, vertigo en gastro-intestinale last. Omwille van de dopaminerge en de oestrogene effecten van de vruchten van Vitex agnus castus, kunnen interacties met dopamineagonisten en –antagonisten, oestrogenen en anti-oestrogenen niet uitgesloten worden. Voorzichtigheid is eveneens geboden bij  patiënten met (antecedenten van) oestrogenodependente tumoren of hypothalamo-hypofysaire stoornissen (bv. prolactinoom).[3] [update 17.04.14]

– Nalmefeen (Selincro®; hoofdstuk 10.5.1.), een opioïdreceptorantagonist verwant aan naltrexon, wordt voorgesteld om het alcoholgebruik bij alcoholafhankelijke patiënten te helpen verminderen. In het kader van alcoholisme hebben geneesmiddelen slechts een beperkte plaats naast een ruime psychosociale aanpak. De evidentie van doeltreffendheid van nalmefeen ten opzichte van placebo is gering, en vergelijkende gegevens ten opzichte van andere behandelingen van alcoholverslaving – die eveneens een beperkt nut hebben -, ontbreken. Nalmefeen is zeker geen wondermiddel bij de aanpak van alcoholverslaving (zie bericht van 01/04/14 in de rubriek “Goed om te weten” op onze website].[4]^,[5]^,[6]

– Bosutinib (Bosulif®; hoofdstuk 13.7.), een inhibitor van BCR/ABL-proteïnekinase, wordt voorgesteld voor de behandeling van bepaalde vormen van chronische myeloïde leukemie bij falen van minstens één andere tyrosinekinase-inhibitor. De ongewenste effecten van bosutinib zijn vooral cardiovasculaire stoornissen, gastro-intestinale last, hematologische stoornissen, oedeem, pleurale effusie en huidreacties.  Bosutinib geeft eveneens interacties via CYP3A4 en P-glycoproteïne (P-gp). Het gaat om een weesgeneesmiddel.[7][8]

–  Brimonidine, een α₂-sympathicomimeticum dat reeds beschikbaar is onder vorm van oogdruppels voor de behandeling van glaucoom, wordt nu voorgesteld voor dermatologisch gebruik voor de symptomatische behandeling van erytheem in het aangezicht bij acne rosacea (Mirvaso®; hoofdstuk  15.12.). De aanbevolen posologie bedraagt één applicatie (1 gram gel) per 24 uur. De ongewenste effecten van brimonidine zijn vooral erytheem, pruritus, branderig gevoel en warmte-opwellingen.  Allergische reacties kunnen optreden. In twee gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde studies bij meer dan 550 patiënten gedurende 4 weken, werd een klinisch significant effect gezien met brimonidine in termen van vermindering van het erytheem in het aangezicht en de snelheid van optreden van het effect. Brimonidine is niet vergeleken met andere behandeling van rosacea zoals azelaïnezuur of metronidazol.

– De specialiteit Semap® op basis van penfluridol (hoofdstuk 10.2.2.2.), een antipsychoticum van de groep van difenylpiperidines, is uit de markt genomen.