Selecties

cardiovasculair stelsel :

• arteriële hypertensie : alternatief bij intolerantie voor ACE-inhibitoren
• post-myocard infarct: alternatief bij intolerantie voor ACE-inhibitoren
• hartfalen met gedaalde ejectiefractie: alternatief bij intolerantie voor ACE-inhibitoren

• nefroprotectie: alternatief bij intolerantie voor ACE-inhibitoren

Motivatie

MOTIVATIE VOOR DE SELECTIE

• Voor de meeste indicaties blijken de sartanen even werkzaam als de ACE-inhibitoren, maar de werkzaamheid van de ACE-inhibitoren is beter onderbouwd. De sartanen kunnen gebruikt worden als er een indicatie is voor een ACE-inhibitor, maar deze laatste bijvoorbeeld hoest veroorzaakt. Ze worden ook gebruikt bij nefropathie, vooral bij patiënten met type 2-diabetes, maar ACE-inhibitoren blijven hierbij de eerste keuze (Repertorium BCFI 1.7.2).
• Valsartan is geselecteerd omdat het de enige sartaan is die voor drie indicaties geregistreerd is : hypertensie, post-myocardinfarct en hartfalen.

Dosering

hypertensie

• 80 mg 1x/d, eventueel tot 320 mg 1x/d

na myocardinfarct

• 20 mg 2x/d, eventueel tot 160 mg 2x/d

hartfalen

• 40 mg 2x/d, nadien langzaam verhogen tot de maximaal verdraagbare dosis (max. 160 mg 2x/d)

In geval van nierfalen

• Geen dosisaanpassing nodig bij patiënten met een creatinineklaring > 10 ml/min.

Delen en pletten

• deelbaar
• pletbaar

zie ook http://pletmedicatie.be

Voorzorgsmaatregelen voor gebruik

BIJZONDERE VOORZORGEN VOOR OUDEREN

• Bij ouderen is er een groter risico op verslechtering van de nierfunctie. Om deze reden verdient het de voorkeur :
  • vooraf kaliëmie en eGFR te bepalen.
  • bij aanvang van de behandeling, en na elke aanpassing van de dosis : veranderingen in bloeddruk, nierfunctie en bloedkaliëmie zorgvuldig te monitoren.
• Voorzichtigheid in situaties waarin er een risico is op hypovolemie.
• Let op medicijninteracties, vooral als er een risico is op verminderde nierfunctie :
  • NSAID’s kunnen het effect van antihypertensiva tegengaan.
  • NSAID’s en sartanen hebben een additief effect op de verhoging van de kaliëmie denie kunnen leiden tot een verslechtering van de nierfunctie. Deze effecten zijn meestal reversibel.

Ongewenste effecten en bijzondere voorzorgen

• Zie 1.1. Hypertensie
• Deze van de ACE-inhibitoren (zie 1.7.1. ACE-inhibitoren), behalve dat hoest en angio-oedeem zeldzamer zijn.
• Olmesartan: ook ernstige enteropathie met villeuze atrofie en uitgesproken diarree (zeldzaam) [zie Folia februari 2014] en auto-immune hepatitis.

Interacties

• Overdreven bloeddrukdaling, vooral orthostatisch, bij combineren van meerdere antihypertensiva, bij associëren met nitraten, molsidomine, fosfodiësterase type 5-inhibitoren, levodopa of alcohol en bij volumedepletie.
• NSAID’s kunnen het effect van antihypertensiva tegengaan.
• Verhoogd risico van hyperkaliëmie bij associëren met andere kaliumsparende middelen (o.a. kaliumsupplementen (ook dieetzouten), kaliumsparende diuretica, sartanen, trimethoprim (co-trimoxazol), heparines en NSAID’s); dit risico is vooral hoog bij bestaan van nierinsufficiëntie (zie Inl.6.2.7. Hyperkaliëmie).
• Verdere verslechtering van de nierfunctie (met risico van acute nierinsufficiëntie) bij associëren met NSAID’s of diuretica, vooral bij stenose van de nierarteriën of volumedepletie. Dit geldt zeker bij combineren van een sartaan + een NSAID + een diureticum.
• Stijging van de plasmaconcentraties van lithium.
• Candesartan, irbesartan, losartan en valsartan zijn substraten van CYP2C9 (zie Tabel Ic. in Inl.6.3.).

Contra-indicaties

• Zwangerschap.
• Bilaterale stenose van de nierarteriën of stenose bij unieke nier.
• Hyperkaliëmie.
• Voor de meeste sartanen vermeldt de SKP ernstige leverinsufficiëntie als contra-indicatie.
• Op de website https://www.geneesmiddelenbijlevercirrose.nl worden alle sartanen als “onveilig” (te vermijden) bij levercirrose beoordeeld.

Prijstabel