Voorzorgen bij gebruik van retinoïden door vrouwen in de vruchtbare leeftijdIsotretinoïne (Isosupra Lidose®, Isotretinoïne EG®, Isotretinoïne-Ratiopharm®, Roaccutane®) is een vitamine A-derivaat, dat volgens de bijsluiter kan gebruikt worden bij bepaalde ernstige vormen van acne die niet reageren op de klassieke behandelingen. Isotretinoïne is sterk teratogeen en is daarom absoluut gecontra-indiceerd tijdens de zwangerschap en in de maand ervoor. Het Belgisch Centrum voor Geneesmiddelenbewaking werd recent door de fabrikant geïnformeerd over een zwangerschap bij een 18-jarig meisje bij wie ongeveer twee maand vóór de conceptie isotretinoïne was gestart (de afloop van de zwangerschap is niet bekend). Het Centrum ontvangt af en toe gelijkaardige meldingen, en benadrukt daarom dat isotretinoïne bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd enkel mag gebruikt worden wanneer aan strikte voorzorgsmaatregelen is voldaan. Deze voorzorgsmaatregelen (waarvan een aantal hieronder geciteerd) zijn vermeld of zullen vermeld worden in de bijsluiters van alle specialiteiten op basis van isotretinoïne; deze maken deel uit van een ' zwangerschapspreventieprogramma' , gebaseerd op een beslissing van de Europese Commissie.
Het zwangerschapspreventieprogramma voorziet ook dat de fabrikant informatie over het teratogene risico bezorgt aan artsen en apothekers; voor de patiëntes is informatie voorzien over het teratogene risico en over de anticonceptiemethoden (te verdelen via de artsen). Acitretine (Neo-tigason®), een ander vitamine A-derivaat gebruikt bij bepaalde ernstige dermatosen, is eveneens sterk teratogeen en heeft daarenboven een lange halfwaardetijd. Hoewel voor acitretine geen zwangerschapspreventieprogramma bestaat, gelden dezelfde voorzorgsmaatregelen als voor isotretinoïne, maar voor acitretine moet zwangerschap vermeden worden tot 2 jaar na stoppen van de behandeling. |