Off-label voorschrijven en gebruik van geneesmiddelen kan in sommige gevallen gewettigd zijn, zij het onder strikte voorwaarden en met de nodige voorzorgsmaatregelen. De voorschrijver moet zich daarbij wel bewust zijn van zijn aansprakelijkheid.

De VERTIS-CV-studie, bij type 2-diabetespatiënten met bewezen macroangiopathie, toont de cardiovasculaire veiligheid aan van ertugliflozine als add-on behandeling, maar toont geen winst in termen van cardiovasculaire en renale events.

Dit artikel bespreekt de interacties van hormonale anticonceptiva en noodanticonceptiva met geneesmiddelen die hun werkzaamheid kunnen verminderen, en zo kunnen leiden tot pilfalen en ongeplande zwangerschap.

Er zijn met de mRNA-vaccins enkele gevallen van facialisparalyse gerapporteerd, maar een causaal verband is op dit ogenblik niet bewezen.

De apotheker mag sinds 1 oktober een voorschrift opmaken voor een influenzavaccin, en dit voor elke persoon die naar een influenzavaccin vraagt. Het blijft belangrijk dat de focus op de prioritaire doelgroepen ligt waarbij het nut van influenzavaccinatie onderbouwd is.

Volgende items komen kort aan bod: de BAPCOC-aanbevelingen; het uitgesteld voorschrift; hospitaalstudie over de duur van antibioticumbehandeling bij community acquired pneumonia (CAP); macrolide-gebruik tijdens de zwangerschap.

Het toevoegen van foliumzuur (minimaal 5 mg per week) kan een deel van de ongewenste effecten van laaggedoseerd methotrexaat ongedaan maken zonder dat de werkzaamheid ervan vermindert. Hierdoor haken minder patiënten af na de opstart van deze behandeling.

Er is slechts beperkte evidentie voor een verhoogd risico van kanker door TNF-remmers. Met uitzondering van het risico voor huidkanker, zijn de gegevens meestal geruststellend.

Er is een verhoogd risico van kanker bij gebruik van IL-inhibitoren bij reumatologische aandoeningen. Om een uitspraak te kunnen doen voor patiënten met psoriasis zijn meer gegevens nodig.

Voor het influenzaseizoen 2021-2022 zijn er, zoals vorig jaar, drie tetravalente vaccins beschikbaar in België. De Hoge Gezondheidsraad roept op tot een gefaseerd verloop van de griepvaccinatie, met prioritaire toebedeling van de vaccins aan de hoogrisicogroepen. Er is in dit artikel ook aandacht voor de vaccinatie tegen influenza van zwangere vrouwen.

De monoklonale antilichamen erenumab, galcanezumab, en fremanezumab, een nieuwe klasse antimigrainemiddelen, kunnen nuttig zijn bij patiënten met ernstige en/of chronische migraine, dit tegen een hoge kostprijs.

Het combinatiepreparaat tilidine + naloxon, beter bekend onder de naam Valtran®, wordt niet verder gecommercialiseerd (zowel de druppels als de tabletten met verlengde afgifte). Dit artikel legt uit wat men als arts of apotheker in deze situatie moet doen.

Het beschermend effect van antihormonale behandeling in de primaire preventie van borstkanker bij vrouwen met een verhoogd risico moet afgewogen worden tegen de risico’s en tegen het feit dat een effect op de mortaliteit niet is aangetoond.

Er verschenen positieve gegevens over de bescherming tegen baarmoederhalskanker door vaccinatie tegen humaan papillomavirus (HPV), en over de afwezigheid van een causaal verband tussen HPV-vaccinatie en syndromen die gepaard gaan met autonome dysfunctie.

Urineweginfecties zijn de voornaamste reden voor het voorschrijven van antibiotica bij ouderen. Omdat de diagnostiek bij deze populatie moeilijk is, is de eventuele medicamenteuze aanpak niet altijd de correcte, en de gebruikte geneesmiddelen kunnen aanleiding geven tot ongewenste effecten, interacties met andere geneesmiddelen en resistentie-ontwikkeling.

Dit artikel bespreekt waar men op moet letten bij het afbouwen van opioïden. Er worden praktische afbouwschema’s voor morfine, oxycodon, tramadol en fentanyl gegeven.

Sommige geneesmiddelen-geïnduceerde huidreacties kunnen gepaard gaan met uitgesproken morbiditeit en zelfs mortaliteit. In dit artikel bespreken we de belangrijkste ernstige huidreacties door geneesmiddelen (severe cutaneous adverse reactions of SCARs). Snel herkennen van de huidreactie en onmiddellijk stoppen van het verdachte geneesmiddel zijn essentieel.

Wanneer leverlijden geëvolueerd is tot cirrose kan de afbraak van geneesmiddelen verstoord zijn. Sommige misvattingen daaromtrent worden in deze tekst besproken.

Het is moeilijk om op basis van de beschikbare gegevens de plaats te bepalen van melatonine bij kinderen met slapeloosheid. Voedingssupplementen op basis van melatonine zijn onbetrouwbaar qua samenstelling.

Een grote gerandomiseerde studie bij patiënten met stabiele angor kan over een follow-up van 3,2 jaar geen voordeel aantonen van een initiële invasieve strategie (gevolgd door optimale medicamenteuze behandeling), ten opzichte van een conservatieve strategie (initieel louter optimale medicamenteuze behadeling) op het vlak van cardiovasculaire morbiditeit en cardiovasculaire en globale mortaliteit.

In dit Folia-artikel wordt, op basis van een Advies van de Hoge Gezondheidsraad, aandacht besteed aan de vaccinatie van (1) patiënten op immuunsuppressiva: wat zijn de aandachtspunten?; (2) zuigelingen die in utero zijn blootgesteld aan immunosuppressieve geneesmiddelen; (3) borstgevoede kinderen wiens moeder behandeld wordt met biologische geneesmiddelen.