Vragen bij doeltreffendheid van antidepressiva[Reeds verschenen in de rubriek " Goed om weten " op onze website op 21/3/08]. Recent werd in de media aandacht besteed aan een overzicht van studies over antidepressiva: "Initial severity and antidepressant benefits: a meta-analysis of data submitted to the Food and Drug Administration". Dit overzicht verscheen in PLoS Med [2008; 5: 260-8] , vrij te consulteren via http://medicine.plosjournals.org Het betreft een meta-analyse van alle klinische studies (gepubliceerd en niet-gepubliceerd) die aan de Amerikaanse Food and Drug Administration waren toegezonden in het kader van de registratie van volgende antidepressiva: fluoxetine, venlafaxine, nefazodon [niet beschikbaar in België] en paroxetine. De onderzoekers gingen na of de ernst van de depressie de doeltreffendheid van de antidepressiva beïnvloedde. De analyse toont dat bij lichte tot matige ("moderate") depressie de antidepressiva praktisch geen betere respons gaven dan placebo. Bij ernstigere vormen was er wel een ietwat betere respons die echter enkel bij zeer ernstige depressie klinisch significant was. Op te merken valt dat de geïncludeerde studies beperkt waren in duur (maximaal 6 weken). In de Folia van maart 2006 en in het Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium wordt aandacht besteed aan de plaats van antidepressiva in de aanpak van depressie in de eerste lijn. De conclusie is dat het in de eerste lijn zeer belangrijk is de ernstigere vormen van depressie te onderscheiden van de minder ernstige vormen gezien dit belangrijke implicaties heeft voor de beslissing de patiënt door te verwijzen (onder meer in verband met zelfmoordrisico). Daarenboven wordt erop gewezen dat de opvolging van een depressieve patiënt in de eerste lijn niet betekent dat systematisch een antidepressivum moet worden gestart. Zeker bij mineure, maar ook bij de milde en matige vorm van majeure depressie geniet de niet-medicamenteuze aanpak de voorkeur, en bevestigt hoger vermelde studie dat voor medicatie nooit overtuigend is aangetoond dat het effect groter is dan voor placebo: het placebo-effect is bij depressie groot. |