Vaccinatie tegen meningokokken serogroep C

Enkele jaren geleden werd in vaccinatiecampagnes in meerdere landen, o.a. in België, de gelegenheid geboden om kinderen en adolescenten gratis te vaccineren tegen meningokokken serogroep C [zie Folia april 2002 ]. Deze campagne en het opnemen van vaccinatie tegen meningokokken serogroep C in het basisvaccinatieschema van zuigelingen en kinderen hebben geleid tot een daling in de incidentie van invasieve meningokokkeninfecties (in de Belgische basisvaccinatiekalender is de vaccinatie voorzien op de leeftijd van 15 maanden).

Recent werd in een observationele studie in het Verenigd Koninkrijk nagegaan in hoeverre de antilichaamspiegels persisteren na vaccinatie tegen meningokokken serogroep C op de leeftijd van 6 à 15 jaar [ Brit Med J 2008; 336: 1487-91 , met editoriaal 2008; 336: 1447-8 ]. Men neemt immers aan dat het permanent behouden van een bepaalde antilichaamspiegel belangrijk is voor een blijvende bescherming tegen meningokokken serogroep C. Een snel immuunantwoord is immers in geval van meningokokkeninfectie van cruciaal belang gezien de korte incubatieperiode; de aanwezigheid van een immunologisch geheugen is op zich niet voldoende om bescherming te garanderen tegen meningokokkeninfecties, in tegenstelling tot bv. infecties door hepatitis B.

Vijf jaar na de vaccinatie hadden ongeveer 84% van de jongeren een antilichaamspiegel waarvoor een beschermend effect wordt aangenomen. Wel waren de antilichaamspiegels significant lager bij de kinderen gevaccineerd vóór de leeftijd van 10 jaar dan bij deze gevaccineerd na de leeftijd van 10 jaar. Volgens de onderzoekers doet dit vragen rijzen over de mate van bescherming op middellange termijn bij kinderen gevaccineerd op jonge leeftijd, dus de mate van bescherming als zij de adolescentie bereiken, en over het behoud van de groepsimmuniteit. De eerste jaren zal niets te vrezen zijn: in het Verenigd Koninkrijk is de incidentie van meningokokken serogroep C bij jongeren duidelijk afgenomen en de mortaliteit zelfs tot nul gereduceerd sinds de introductie van een veralgemeende vaccinatie tegen meningokokken serogroep C. Dit is het gevolg van de vaccinatie op zich, de groepsimmuniteit en de reductie van nasofaryngeaal dragerschap. Wel zal doorgedreven surveillance de komende jaren van prioritair belang zijn om uit te maken of bij de kinderen die op jonge leeftijd werden gevaccineerd (tijdens de vaccinatiecampagne van enkele jaren geleden of volgens de basisvaccinatiekalender), een boosterdosis tegen de pre-adolescentieleeftijd nodig zal zijn om immuniteit te garanderen tijdens de adolescentie.