Medegedeeld door het Centrum voor Geneesmiddelenbewaking
Vergissingen in de dosering van methotrexaat: dagelijkse inname in plaats van wekelijkse

Bijwerking melden of PDF voor het melden van vermoede ongewenste effecten.

Het Belgisch Centrum voor Geneesmiddelenbewaking wenst te herinneren aan het risico van ernstige ongewenste effecten als gevolg van vergissingen in de dosering van methotrexaat langs orale weg (Ledertrexate®), namelijk dagelijkse inname in plaats van wekelijkse inname. Voor de meest voorkomende indicaties “reumatoïde polyartritis” en “psoriasis” wordt methotrexaat éénmaal per week ingenomen (met foliumzuur in een dosering van 5 à 10 mg éénmaal per week, minstens 24 uur na de methotrexaatinname, of van 1 mg per dag); enkel in de behandeling van neoplastische aandoeningen wordt methotrexaat dagelijks ingenomen. Vergissingen waarbij methotrexaat dagelijks werd ingenomen in plaats van wekelijks, hebben geleid tot ernstige ongewenste effecten, vooral hematologische en gastro-intestinale reacties (bv. leukopenie, trombocytopenie, gastro-intestinale ulceratie en bloedingen). 
Om het risico van vergissingen in de dosering te verminderen is het goed dat gezondheidszorgbeoefenaars samen met hun patiënt vastleggen op welke dag van de week methotrexaat moet ingenomen worden, en dat op het voorschrift en de verpakking duidelijk vermeld wordt dat de inname wekelijks dient te gebeuren. 
Vanuit het Belgisch Centrum voor Geneesmiddelenbewaking wordt gevraagd om vergissingen met betrekking tot geneesmiddelen, al dan niet geassocieerd aan een ongewenst effect, te melden via de “gele fiches”. Deze meldingen hebben niet als doel de persoon die de vergissing begaan heeft te beschuldigen maar wel te evalueren wat de oorzaak ervan is en, indien mogelijk, na te gaan hoe een herhaling van deze vergissing door andere gezondheidszorgbeoefenaars kan vermeden worden om zo de zorgkwaliteit en veiligheid van de patiënten te verbeteren. Er dient hier tevens aan herinnerd te worden dat de meldingen aan het Belgisch Centrum voor Geneesmiddelenbewaking vertrouwelijk worden behandeld. In verband met geneesmiddelen met gelijkende namen als belangrijke oorzaak van vergissingen, zie Folia september 2017.