Betrouwbare en relevante evaluatie van de gezondheidszorg

Om de effecten van verschillende behandelingen te evalueren, moet bias, vooral selectiebias, vermeden worden teneinde een onderscheid te kunnen maken tussen verschillen te wijten aan deze behandelingen, en verschillen te wijten aan de karakteristieken, bekende en onbekende, van de bestudeerde populatie.

Gerandomiseerde studies lijken voor deze evaluatie de meest betrouwbare omdat de patiënten door het toeval verdeeld worden in groepen die verschillende behandelingen krijgen. Sedert 1948 zijn talrijke gerandomiseerde studies gepubliceerd. Uit een groot aantal systematische overzichten blijkt echter dat in de meeste van deze studies de maatregelen om bias te vermijden inadequaat waren. Ook werden talrijke aspecten die van belang waren voor de patiënt niet in aanmerking genomen, en was het aantal ingesloten patiënten vaak onvoldoende om tot correcte conclusies te kunnen komen.

De betrouwbare en relevante evaluatie van de gezondheidszorg zou tijdens de volgende 50 jaar moeten verbeteren. De informatie bekomen uit systematische overzichten van vroegere studies en deze uit lopende studies zouden moeten bepalen enerzijds welke de domeinen zijn waarin nieuwe studies nodig zijn, en anderzijds hoe de kwaliteit en de relevantie van nieuwe informatie kunnen verbeterd worden. Dit vergt een nauwere samenwerking tussen clinici en specialisten in menswetenschappen bij het ontwerpen en het uitvoeren van studies.

Elektronische publicatie zal verbetering van de onderzoekskwaliteit en van de verspreiding van de resultaten mogelijk maken. Tenslotte zou een betere medewerking van de patiënten o.a. moeten garanderen dat de studies op een degelijke manier antwoorden op vragen die relevant zijn voor de patiënten.

Algemeen gezien is het belangrijk dat de patiënten de pogingen om de bias in de evaluatie van de gezondheidszorg te vermijden, verstaan en aanvaarden. Tot nog toe werd weinig inspanning gedaan om het publiek te impliceren in dit type discussies.

Naar

• I. Chalmers: Unbiased relevant and reliable assessments in health care. Brit Med J 317 : 1167-1168(1998)

Nota van de redactie

Betrouwbare en relevante evaluatie, zonder bias, van de gezondheidszorg past in het concept van "op evidentie gebaseerde geneeskunde&quot en meer in het bijzonder van "op evidentie gebaseerde farmacotherapie&quot.