Centrale ongewenste effecten van macroliden

De voornaamste ongewenste effecten van erythromycine (ERYTHRO, ERYTHROCINE, ERYTHROFORTE, MACROMYCINE) en verwante macroliden, met name azithromycine (ZITROMAX), clarithromycine (BICLAR, HELICLAR, MACLAR, MONAXIN), dirithromycine (UNIBAC), miocamycine (MERCED), roxithromycine (CLARAMID, RULID) en spiramycine (ROVAMYCINE), zijn gastro-intestinale effecten, verstoring van de leverfunctietesten en, meer zeldzaam, allergische reacties, met mogelijk kruisovergevoeligheid tussen de verwante macroliden. Ook zijn met bepaalde macroliden interacties beschreven met geneesmiddelen zoals cisapride, pimozide en terfenadine [zie en Folia september 1995 Folia februari 1997].

Centrale ongewenste effecten door macroliden zijn minder bekend. Sedert 1995 ontving het Centrum voor Geneesmiddelenbewaking 14 meldingen van centrale ongewenste effecten door macroliden (azithromycine, clarithromycine, dirithromycine, roxithromycine) waarvoor het causale verband tussen de effecten en het macrolide als "mogelijk&quot of "waarschijnlijk&quot werden geclassificeerd op basis van de criteria van de Wereldgezondheidsorganisatie. In 4 gevallen ging het om kinderen jonger dan 10 jaar. De gerapporteerde centrale effecten waren o.a. duizeligheid, nachtmerries, hallucinaties, agitatie en angst. Bij 10 patiënten traden deze effecten tijdens de eerste dagen van de behandeling op (bij 7 onder hen reeds de eerste dag); het tijdsinterval tussen inname van het macrolide en optreden van het ongewenst effect is niet bekend voor de andere 4 patiënten. In alle gevallen waarvoor de evolutie bekend was, was deze gunstig na stoppen van het macrolide.

In de literatuur zijn de gegevens over centrale effecten van macroliden schaars. In standaardwerken zoals Martindale 32ste edit (1999) en Meyler' s Side Effects of Drugs 13de ed. (1996)]wordt de mogelijkheid van centrale effecten vermeld, en wordt gesteld dat deze waarschijnlijk worden ondergerapporteerd. In de bijsluiters van een aantal specialiteiten op basis van macroliden wordt vermeld dat centrale effecten mogelijk zijn. Of het risico verschillend is voor de verschillende macroliden, is uit een spontaan rapporteringssysteem, zoals het gele fiche-systeem, niet uit te maken.