Vergissingen in dosering en toediening van geneesmiddelen

Vergissingen in dosering

Het Belgisch Centrum voor Geneesmiddelenbewaking ontving recent twee meldingen van ernstige ongewenste effecten door methotrexaat, als gevolg van een vergissing in de dosering: de ene patiënt had de dosis verkeerd begrepen en had voor reumatoïde artritis gedurende twee weken 6 comprimés à 2,5 mg per dag ingenomen (in plaats van 6 compr. per week); de andere patiënt had, op advies van een vriend, voor psoriasis gedurende 1 week 3 compr. à 2,5 mg per dag genomen (in plaats van 1 compr. per dag). Beide patiënten werden opgenomen in het ziekenhuis met mucositis en diarree, en er was bij één van de patiënten uitgesproken beenmergdepressie.

Het feit dat een geneesmiddel niet elke dag moet worden ingenomen, kan tot verwarring leiden. Zo zijn ook met mefloquine in de preventie van malaria vergissingen gerapporteerd, bv. inname van één dosis per dag, in plaats van één dosis per week. Ook sommige bisfosfonaten hebben een ongewone posologie: eenmaal per week voor Actonel Wekelijks® (risedronaat) en Fosamax Wekelijks® (alendroninezuur), eenmaal per maand voor Bonviva® (ibandroninezuur). Wat de transdermale preparaten op basis van estradiol voor hormonale substitutie betreft, zijn er verschillen in frequentie van applicatie: 1 applicatie om de 7 dagen (Climara TTS®, Dermestril Septem®, Feminova®), 2 applicaties per week (Dermestril TTS®, Estraderm TTS®, Systen TTS®, Vivelle Dot®). Wanneer men bij vergissing een transdermale pleister gedurende 7 dagen in plaats van 3 à 4 dagen ter plaatse laat, kunnen in de laatste dagen de menopauzale klachten opnieuw optreden.

Zeker voor preparaten met een ongebruikelijke dosering kan een geheugensteuntje voor de patiënt nuttig zijn, door bv. een documentje mee te geven en de dosis duidelijk te vermelden op de verpakking van het geneesmiddel.

Vergissingen in toediening

Het vaccin tegen rotavirus (Rotarix®) is een vaccin voor orale toediening [Zie Folia juli 2006 ]. Men signaleert ons dat er wereldwijd enkele vergissingen bij de toediening van het vaccin zijn gemeld, namelijk parenterale toediening (i.m., s.c.) in plaats van orale toediening. Er werden daarbij wel geen ernstige ongewenste effecten gerapporteerd. In de bijsluiter van Rotarix® wordt gedetailleerd vermeld hoe het poeder in de flacon moet worden opgelost in het solvens in de spuit: deze spuit dient als hulpmiddel voor de orale toediening van het vaccin.