Hoofdstuk 14.1.1. Orlistat , dat reeds enige tijd beschikbaar is in de vorm van capsulen aan 120 mg (Xenical®, medisch voorschrift vereist), is nu ook verkrijgbaar vrij van medisch voorschrift in de vorm van capsulen aan 60 mg (Alli®). Orlistat 60 mg wordt voorgesteld in associatie met een matig hypocalorisch vetarm dieet bij volwassenen met overgewicht (BMI ≥ 28 kg/m2). De behandeling mag niet langer dan 6 maanden worden voortgezet.
Orlistat inhibeert de gastro-intestinale lipasen en vermindert zo de vetresorptie. De studies tonen dat inname van 60 à 120 mg orlistat 2 à 3 maal per dag gedurende 6 à 12 maanden leidt tot een gewichtsdaling van gemiddeld 3 kg, vergeleken met louter niet-medicamenteuze maatregelen. Vele personen behouden echter hun overgewicht en één jaar na stopzetten van de behandeling komen ze dikwijls terug tot hun initiële gewicht.
Het werkingsmechanisme van orlistat maakt dat gastro-intestinale stoornissen (vettig rectaal verlies, diarree, fecale incontinentie, abdominale pijn) zeer frequent optreden; de ernst ervan hangt af van het vetgehalte in de maaltijden. Als gevolg van de diarree kan de biologische beschikbaarheid en de doeltreffendheid verminderen van bepaalde geneesmiddelen, zoals de orale anticonceptiva. Hoofdpijn, hypoglykemie alsook gevallen van hepatitis en pancreatitis, hoewel zeldzaam, werden eveneens gerapporteerd. Men moet ook aandachtig zijn voor mogelijke interacties te wijten aan een verminderde resorptie van bepaalde geneesmiddelen zoals ciclosporine, en van vetoplosbare vitamines (A, D, E en K); wat vitamine K betreft kan dit problemen stellen bij patiënten behandeld met vitamine K-antagonisten.
Het feit dat dit geneesmiddel vrij van medisch voorschrift te verkrijgen is en de reclame die erover gemaakt wordt, mogen niet de indruk wekken dat het gaat om een "wonderoplossing" bij overgewicht. Het is de taak van de arts en apotheker om de patiënt in te lichten en niet-medicamenteuze maatregelen aan te moedigen zoals een aangepast dieet, voldoende lichaamsbeweging en een geïndividualiseerde steun [zie Transparantiefiche "Obesitas"]. Vooraleer dit geneesmiddel af te leveren, dient de BMI van de patiënt te worden gecontroleerd (lichaamsgewicht (in kg)/lengte (in meter) in het kwadraat) en dient nagegaan te worden of er geen contra-indicaties zijn (o.a. leeftijd <18 jaar, malabsorptiesyndroom, cholestase, zwangerschap, borstvoeding, gelijktijdige behandeling met orale anticoagulantia of ciclosporine).
