Orale anticonceptiva en kanker

[Zie ook meer uitgebreid bericht in de rubriek ' Goed om weten' op onze website op 21/9/2007]

Recent verschenen de resultaten van de Britse cohortstudie, de Royal College of General Practitioners’ oral contraception study [ Brit Med J 2007; 335: 651-8 , met editoriaal : 621-2 ]. Deze studie bij ongeveer 46.000 vrouwen was in 1968 gestart om de effecten van orale anticonceptiva op de incidentie van verschillende types van kanker te onderzoeken. Analyse van de gegevens tot 2004 wijst op een geringe daling bij pilgebruiksters van het globale risico van kanker, en van het risico van colo-rectale kanker, uteruskanker en ovariumkanker in het bijzonder. Bij de vrouwen die gedurende meer dan 8 jaar een oraal anticonceptivum hadden genomen (ongeveer een kwart van de pilgebruiksters), was er echter een toename van het globale risico van kanker, en van invasieve baarmoederhalskanker en hersen/hypofysekanker in het bijzonder; het risico van ovariumkanker was ook bij deze vrouwen lager.

Enkele opmerkingen.

  • Het gaat om een observationele studie, met de gekende beperkingen van bias en confoundig factors.
  • Deze studie gaat over vrouwen die eind de jaren ’60 een oraal anticonceptivum startten, toen de meeste orale anticonceptiva hoog gedoseerd waren aan oestrogeen (≥ 50 μg). Het is twijfelachtig of de gegevens mogen geëxtrapoleerd worden naar vrouwen die de momenteel courant gebruikte orale anticonceptiva nemen of starten: deze zijn meestal lager gedoseerd aan oestrogeen (< 50 μg).
  • In de Folia van december 2002 werd aandacht besteed aan de ongewenste effecten van orale anticonceptiva.
    • In verband met het risico van borstkanker schreven we dat, alhoewel sommige gegevens bemoedigend waren (de hier besproken studie voegt zich daarbij), een in 1996 gepubliceerde meta-analyse van 54 observationele studies een licht verhoogd risico van borstcarcinoom bij pilgebruiksters toonde, vooral deze jonger dan 35 jaar.
    • In verband met het risico van baarmoederhalskanker schreven we: ' De evidentie neemt toe dat bij vrouwen die positief zijn voor het DNA van het humane papillomavirus (HPV), orale anticonceptiva het risico van cervixcarcinoom verhogen'. De hier besproken studie wijst bij langdurig gebruik eveneens op een lichte toename van het risico, maar er zijn geen gegevens over HPV-infectie.